Programı tüm gereksinimlerini yerine getirerek basari ile tamamlayan mezunlar "Sosyoloji Dr. alanında Doktora Diploması" derecesi alırlar.
3.Seviye (Doktora)
Programının kabul ettiği ALES puan türü Eşit Ağırlıktır.
Atatürk Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Uygulama Esaslarına göre
(1) Doktora programına başvurabilmek için adayların;
a) Tezli yüksek lisans diplomasına sahip olmaları ve ALES’ten başvurduğu programın puan türünde en
az 55 ALES puanına sahip olmaları gerekir.
b) Tıp, diş hekimliği, veteriner, eczacılık fakülteleri ile hazırlık sınıfları hariç en az on yarıyıl süreli
lisans diplomasına veya Sağlık Bakanlığınca düzenlenen esaslara göre bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlık yetkisine sahip olmaları ve ALES’ten başvurduğu programın puan türünde en az 55 ALES puanına sahip olmaları gerekir.
c) Lisans derecesiyle doktora programına başvuranların lisans mezuniyet not ortalamalarının 4 üzerinden en az 3 veya muadili bir puan olması ve ALES’ten başvurduğu programın puan türünde en az 85 ALES puanına sahip olmaları gerekir. ALES puanının %60’ı, lisans mezuniyet notunun %30’u ve yazılı sınav notunun %10’unun toplamının en az 90 puan olması şartı ile ilgili programın yerleştirme sıralamasına dâhil edilirler.
ç) Tezli yüksek lisans derecesine sahip olanlar veya hazırlık sınıfları hariç 10 yarıyıl süreli lisans eğitimi mezunu olanlardan doktora programına başvuracak olan T.C. uyrukluların doktora programına kabulünde; ALES puanının %60’ı, tezli yüksek lisans mezunları için yüksek lisans mezuniyet notunun %30’u, hazırlık sınıfları hariç 10 yarıyıl süreli lisans eğitimi mezunları için ise lisans mezuniyet notunun %30’u ve yazılı sınav
notunun %10’unun toplamının en az 65 puan olması şartı ile ilgili programın yerleştirme sıralamasına dâhil edilirler.
(2) Hazırlık sınıfları hariç, on yarıyıl süreli lisans eğitimi alanlar yüksek lisans derecesine sahip sayılır.
(3) ALES'e eşdeğer kabul edilen ve Yükseköğretim Kurulunca ilan edilen eşdeğer puanlar dikkate alınır.
(4) Güzel sanatlar fakültelerinin ve konservatuvarın enstitülerdeki anabilim ve anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puanı aranmaz.
(5) Doktora programına öğrenci kabulünde anadilleri dışında Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavları ile eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından en az 55 puan veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından bu puan muadili bir puan alınması zorunludur.
(6) Temel tıp bilimlerinde doktora programlarına başvurabilmek için tıp fakültesi mezunlarının lisans diplomasına ve Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavından alınmış en az 50 temel tıp puanına veya ALES’in sayısal puan türünde en az 55 ALES puanına sahip olmaları; tıp fakültesi mezunu olmayanların ise yüksek lisans diplomasına (diş hekimliği ve veteriner fakülteleri mezunlarının lisans derecesine) ve ALES’in sayısal puan türünde en az 55 ALES puanına sahip olmaları gerekir. Temel tıp puanı, Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavında temel tıp bilimleri Testi-1 bölümünden elde edilen standart puanın 0,7; klinik tıp bilimleri testinden elde edilen standart puanın 0,3 ile çarpılarak toplanması ile elde edilir. Tıp Fakültesi mezunu olup temel tıp puanı ile başvuran öğrenciler, temel tıp puanının %50’si ve mezuniyet not ortalamasının % 50’sinin toplamının en az 50 olması; sayısal ALES puanı ile başvuran öğrenciler ise, ALES puanın % 60’ı ile mezuniyet not ortalamasının %40’ının toplamının en az 65 puan olması şartı ile ilgili programın yerleştirme sıralamasına dâhil edilirler. Her iki başvuru için ayrı kontenjanlar verilir. Tıp fakültesi dışındaki diğer fakülte veya yüksekokul mezunlarından tezli yüksek lisans diploması veya yüksek lisans derecesiyle doktora programına başvuracak olan T.C. uyrukluların doktora programlarına kabulünde ALES puanının %60’ı, tezli yüksek lisans mezunları için yüksek lisans mezuniyet notunun %30’u, hazırlık sınıfları hariç 10 yarıyıl süreli lisans eğitimi mezunları (diş hekimliği ve veteriner fakülteleri mezunları) için ise lisans mezuniyet notunun %30’u ve yazılı sınav notunun %10’unun toplamının en az 65 puan olması şartı ile ilgili programın yerleştirme sıralamasına dâhil edilirler. Temel tıp bilimlerinde doktora programına öğrenci kabulünde, anadilleri dışında Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavları ile eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından en az 55 puan veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından bu puan muadili bir puan alınması zorunludur.
(7) Doktora programlarına başvuran öğrencilerin değerlendirmelerinde, başvurulan bilim alanı ile ilgili konulardan yapılacak yazılı sınavın jürileri, ilgili anabilim dalı başkanlığının görüşleri dikkate alınarak Enstitü Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Yazılı sınavına girmeyen aday programa yerleştirmede değerlendirmeye alınmaz ve başarısız sayılır.
Sosyoloji programında yüksek lisans yapmış olmak. Diğer programlarda yüksek lisans yapmış olanlar ise, bir eğitim dönemi yani iki yarıyıl boyunca Sosyoloji Bölümünden bilimsel hazırlık dersleri alırlar.
Programda yer alan zorunlu ve seçmeli dersleri başarıyla tamamlamak, yeterlilik sınavına girmek için Ulusal Yabancı Dil Sınavından (YDS) en az 55 veya uluslararası dil sınavlarından eşdeğeri bir puan almış olmak, yeterlilik sınavını başarıyla geçmek, doktora tezini başarıyla tamamlamak.
Sosyoloji Doktora Programı, toplumbilimsel sorunsalları somut veri değerlendirme esasına dayalı saha çalışmaları ve uygun kuramsal yaklaşımlarla ele almaya odaklı bir eğitim vermeyi amaçlamaktadır. Böylece, bilimsel araştırma yöntemlerinden yararlanmayı ve bunları geliştirmeye katkıda bulunmayı hedefleyen çalışmaları desteklemek; özgün kuramsal yaklaşımlar önerebilecek araştırmaları teşvik etmek temel ilkedir.
Mezunlar, kamu ve özel sektör kurumlarında istihdam edilebilir. Özel şirketlerin insan kaynakları bölümlerinde, medya kuruluşlarında, araştırma şirketlerinde; Adalet, İçişleri, Aile ve Sosyal Politikalar, Sağlık Bakanlıkları ve benzeri kurumlarda uzman, proje yöneticisi ve sosyolog olarak çalışabilir.
Atatürk Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre Yüksek Lisans için
(1) Sınavlar; kısa süreli sınav, ara sınavı, yarıyıl sonu sınavı, mazeret sınavı, muafiyet sınavı ve bütünleme sınavlarından oluşur.
(2) Sınavlar; yazılı, sözlü veya hem yazılı hem sözlü ve/veya uygulamalı olarak yapılabilir. Özellik gösteren dersler/uygulamalar için sınavlar en az üç öğretim üyesi tarafından sözlü ve uygulamalı da yapılabilir. Sınavların türleri, ilgili yarıyılın ilk iki haftası içerisinde duyurulur.
(3) Her ders için en az bir ara sınav yapılır.
(4) Ara sınavların süresi bir ders saati, yarıyıl sonu sınavı ile bütünleme sınavlarının süresi iki ders saatidir.
(5) İlgili enstitü yönetim kurulunun uygun göreceği mazeretler sebebiyle, ara sınavlara ve bütünleme sınavlarına giremeyen lisansüstü öğrencilere, enstitü yönetim kurulunca mazeret sınav hakkı verilir. Kısa süreli sınavlar ile yarıyıl sonu sınavları için mazeret sınav hakkı verilmez.
(6) Yeterlilik, seviye tespit veya ders başarılarını ölçen tüm sınavlar, kağıt ortamında ve eş zamanlı olarak yapılabileceği gibi, alan ve zorluk düzeyine göre tasnif edilerek güvenli biçimde saklanan bir soru bankasından, her bir adaya farklı zamanlarda farklı soru sorulmasına izin verecek şekilde elektronik ortamda da yapılabilir. Sınavlarda sorulacak soruların hazırlanması, soru bankasının oluşturulması ve şifrelenmesi, sınav sorularının kağıt ortamında veya elektronik ortamda saklanması ile sınav güvenliğinin sağlanmasına ilişkin ilkeler Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen ilkelere göre uygulanır.
Ders başarısının tesbitine ilişkin esaslar şunlardır:
a) Sınavlar 100 üzerinden verilen puanlar ile değerlendirilir.
b) Örgün lisansüstü programlarda başarı notu, ara sınav not ortalamasının %40’ı ile yarıyıl sonu sınavı veya bütünleme sınavının %60’ının toplamı alınarak hesaplanır. Uzaktan eğitimle yürütülen lisansüstü programlarda ise başarı notu, ara sınav not ortalamasının %20’si ile yarıyıl sonu sınavı veya bütünleme sınavının %80’inin toplamı alınarak hesaplanır.
c) Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarında başarı notu, 100 puan üzerinden en az 65 puan; doktora ve sanatta yeterlik programlarında ise 100 puan üzerinden en az 75 puandır.
ç) 100 puan üzerinden alınan başarı notunun harf notu ve dörtlük sistem karşılıkları aşağıdaki tabloda belirtildiği gibidir:
1) Tablo – 1: Başarı Notunun Harf Notu ve Dörtlük Sisteme Çevrim Tablosu
Başarı Notu Harf Notu Katsayısı
90 – 100 AA 4,00
85 – 89 BA 3,50
80 – 84 BB 3,00
75 – 79 CB 2,50
65 – 74 CC 2,00
0 – 64 FF 0,00
2) G (Geçer), kredisiz dersler, uzmanlık alan dersi, seminer ve tez çalışmasının başarı ile tamamlanması halinde kullanılır.
3) M (Muaf), yatay geçişle gelen öğrencilerin önceki programlarında başarılı oldukları veya daha önce başka bir lisansüstü programa kayıtlı iken alıp başardıkları ders/derslerden ilgili yönetim kurulu kararı ile muaf tutuldukları durumda kullanılır.
4) D (Devamsız), dersin devam yükümlüğüne ilişkin şartların yerine getirilmemesi durumunda kullanılır. FF notu olarak değerlendirilir.
5) E (Eksik Not), mazeret hakkı verilen sınav için verilen nottur. Mazeret sona erdiğinde verilen hakla başarılamaması durumunda E notu, K veya FF notuna dönüşür.
d) Başarı notu (G), (M), (K) ile takdir edilen dersler not ortalaması hesaplamasında değerlendirmeye alınmaz.
Yeterlik sınavı
(1) Yeterlik sınavı, derslerini ve seminerini başarı ile tamamlayan öğrencinin alanındaki temel konular ve kavramlar ile doktora çalışmasıyla ilgili bilimsel araştırma derinliğine sahip olup olmadığının ölçülmesidir. Bir öğrenci bir yılda en fazla iki kez yeterlik sınavına girer.
(2) Yeterlik sınavına yüksek lisans derecesi ile kabul edilen öğrenci en geç beşinci yarıyılın, lisans derecesi ile kabul edilmiş olan öğrenci en geç yedinci yarıyılın sonuna kadar yeterlik sınavına girmek zorundadır.
(3) Yeterlik sınavları, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından önerilen ve enstitü yönetim kurulu tarafından onaylanan beş kişilik doktora yeterlik komitesi tarafından düzenlenir ve yürütülür. Komite, farklı alanlardaki sınavları hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek amacıyla sınav jürileri kurar. Sınav jürisi en az ikisi Üniversite dışından olmak üzere, danışman dahil beş öğretim üyesinden oluşur. Yeterlik sınavında danışman oy hakkına sahiptir. Yeterlik sınavı toplantıları öğretim elemanları, lisansüstü öğrenciler ve alanın uzmanlarından oluşan dinleyicilerin katılımına açık olarak yapılır.
(4) Yeterlik sınavları Aralık-Ocak ve Haziran-Temmuz aylarında yılda iki kez yapılır. Bu iki sınav dönemi dışında yeterlik sınavı yapılmaz. Yeterlik sınavı yazılı ve sözlü olarak iki bölüm halinde yapılır. Yazılı sınavda başarılı olan öğrenci sözlü sınava alınır. Bu sınavların her birinden en az 75 puan almak zorunludur. Başarı notunun hesaplanmasında yazılı ve sözlü sınavlarda alınan puanların aritmetik ortalaması alınır. Sınav jürileri öğrencinin yazılı ve sözlü sınavlardaki başarı durumunu değerlendirerek öğrencinin başarılı veya başarısız olduğuna salt çoğunlukla karar verir. Bu karar, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığınca yeterlik sınavını izleyen üç gün içinde enstitüye tutanakla bildirilir.
(5) Yeterlik sınavında başarısız olan öğrenci başarısız olduğu bölüm/bölümlerden bir sonraki yarıyılda tekrar sınava alınır. Bu sınavda da başarısız olan öğrencinin doktora programı ile ilişiği kesilir.
(6) Yeterlik sınavı jürisi, yeterlik sınavını başaran bir öğrencinin, ders yükünü tamamlamış olsa bile, toplam kredi miktarının üçte birini geçmemek şartıyla fazladan ders/dersler almasını isteyebilir. Öğrenci, ilgili enstitü kararıyla belirlenecek dersleri başarmak zorundadır.
(7) Lisans derecesi ile doktora programına kabul edilmiş ve en az yedi dersi ile semineri başarı ile tamamlamış bir öğrenci bu yönetmelikte belirtilen şartları sağlaması şartıyla yüksek lisans programına geçebilir.
1) En az 23 kredi/saat dersin 4 dönemde alınması ve başarılması.
2) En geç 4 üncü yarıyılın içerisinde seminerin alınıp, başarılması.
3) Dersler ve Seminer başarılmış ise 5 inci yarıyılın sonunda yeterlilik sınavına girilmesi ve başarılması. Bu sınava bir öğrenci yılda en fazla iki kez (Kasım-Aralık veya Nisan-Mayıs) girer.
4) Yeterlik sınavı başarıldıktan sonra, en geç 6 ay içeresinde tez önerisinin belirlenmesi.
5) En az üç tez izleme raporunun sunulması.
6) Tezin başarıyla savunulması.
Yüz yüze